In de wachtrij...

... een push-pull versterker met de CL6.

De CL6 doet het bij Va = 200 V en Vg2 = 125 V (gemeten tussen kathode en anode respectievelijk schermrooster) als volgt:

En die 1,8 % vervorming wordt tamelijk geleidelijk bereikt:

Uit: Daten und Schaltungen moderner Empfanger- und Kraftversterkerrohren, Philips, 1940

Met wat lokale en 'overall' tegenkoppeling moet daar toch een mooie versterker mee te maken zijn.

Ik heb het volgende schema gemaakt:

Een van de uitgangspunten was: Het moet met uitsluitend P-buizen.

Een ander uitgangspunt: De fazedraaier moet "split-load" zijn. Het liefst zou ik daar de CL2 (lagere anodespanning) voor gebruiken maar die heb ik nog niet weten te bemachtigen. Vandaar de hoge voedingsspanning voor de fazedraaier. Wat zorgen heb ik over de vraag hoe de CL1 zich gaat gedragen voor wat betreft de weerstand tussen kathode en gloeidraad. Ik wil de gloeidraad van de CL1 op ongeveer 150Vdc leggen maar heb daarbij rekening te houden met de maximale weerstand van 20K Ohm tussen kathode en gloeidraad. Voor het 'optillen' van de gloeispanning heb ik dus zo'n maximaal 10K Ohm. Maar liever ga ik daar ruim onder zitten, met dan wel als consequentie dat er behoorlijk wat stroom door de voor het 'optillen' benodigde spanningsdeler gaat lopen. Blijft dan toch nog afwachten of de buis niet gaat kraken...

Hoe ik de schermroosters van de CL6's ga voeden, weet ik nog niet. Met alleen stabilisatiebuizen? Of gestabiliseerde voeding (met P-buizen natuurlijk)?

De voeding wordt weer eens omvangrijker dan de 'eigenlijke' versterker.

De uitgangstransformatoren zijn voor me gemaakt door Vlaartronic. Van belang was dat de secundaire een centre-tap heeft zodat cathode-feedback kan worden toegepast.

Maar ja, in de wachtrij...

Hobbyruimte

Met de klok mee:

Nodig zijn nog een werkbank (beter voor mijn rug; nu maak ik alles geknield op de grond...) en een luisterzitje. Maar af zal het natuurlijk nooit zijn. Er is nog zo veel te bouwen!

Naschrift 3 juli 2023:

Mijn vrouw en ik zijn in september 2022 naar Ghana verhuisd. Daar heb ik een nieuwe hobbyruimte ingericht. Zie:

Nieuwe hobbyruimte in Ghanaa.html

Faylon BK30

Over deze in Belgie gemaakte gitaarversterker is weinig op internet te vinden. Ik heb de mijne een jaar of 8 geleden gekocht en er toen het schema van opgetekend.

Nog enkele foto's in geopende toestand.

Naschrift 11 juli 2015:

Op verzoek van Tim Schevernels nog enkele foto's van/rond de potmeters. De eerste foto betreft de potmeter voor het instellen van de bias van de eindbuizen. De tweede en derde foto de volume- en toonregelaars links respectievelijk rechts.

Versterker 2 x (UBC81 + ECC82 dc-coupled + 2 x EL34 cfb ul pp) in aanbouw

Ik ben bezig met het maken van een versterker voor mijn mengpaneel (thuisstudio).

Enkele foto's van het werk in wording:

Voorloper van de AVO Two Panel Valve Tester

Bij het doornemen van jaargang 1937 van het blad Radio Expres stuitte ik op de volgende foto:

Blijkbaar heeft er een voorloper van de AVO Two Panel Valve Tester bestaan. De eenheid links is zo te zien vrijwel identiek aan die van de Two Panel Valve Tester maar op de eenheid rechts ontbreekt de pin-selector.

De tester wordt in het artikel waar de foto onderdeel van uit maakt, genoemd als een voorbeeld van een buizentester zonder pin-selector, met als voor de hand liggend nadeel dat de eenheid bij het uitkomen van nieuwe buistypen met afwijkende pinbelegging achterhaald raakt (of tenminste steeds meer verloopvoeten nodig maakt).

AVO heeft blijkbaar al snel ingezien dat een pin-selector de toekomst was. Deze voorloper heeft waarschijnlijk maar kort bestaan. Ik ben er in ieder geval nog nooit iets op internet over tegen gekomen.

De betreffende Radio Expres staat in de bibliotheek van het Rotterdams Radio Museum, waar ik een van de vrijwilligers ben. Het museum is zeker een bezoek waard. Bijvoorbeeld op zondag 22 maart 2015 wanneer weer een themadag met ruilbeurs wordt georganiseerd.

Voor meer informatie, waaronder contactgegevens: www.rotterdamsradiomuseum.nl

Naschrift 25 januari 2015: 

Na op het Nederlands Forum voor Oude Radio's aandacht te hebben gevraagd voor mijn 'vondst', werd ik door John Hupse gewezen op een advertentie uit Wireless World van 1937, die in de schematheek van de site van de Nederlandse Vereniging voor de Historie van de Radio stond.

Bij deze nog die advertentie, waar de foto in Radio Expres duidelijk zichtbaar uit overgenomen is.

Phono RIAA Voorversterker 2 x (EF86 + ECC83) + PY81 + PCL82 triode afgerond

Aanvankelijk was de versterking wat te laag, terwijl ik vanwege mijn element (Denon DL-160 moving coil met een output van 1,6 mV) juist wat extra nodig heb. Door de tegenkoppeling van de 3e naar de 2e trap te verminderen, is de versterking inmiddels ruim voldoende.

Vervolgens had ik te kampen met een behoorlijke brom. Die was er tijdens de eerste test nog niet dus het lag voor de hand om de oorzaak te zoeken in bekabeling/opstelling. Het netsnoer van de pick-up bleek te dicht bij de aansluitkabel te liggen. Toen dat was verholpen, was de brom volledig verdwenen. Heeft me wel wat verbaasd omdat ik daar nooit eerder last van heb gehad.

Aardlussen voorkom ik in de regel door slechts een onderdeel van de keten (vrijwel altijd het eerste versterkende onderdeel) via netstekker te aarden. In het geval van de phono voorversteker is dus alleen de phono-voorversteker via randaarde geaard. De daarna komende actieve crossover en de beide versterkers zijn dus niet via randaarde maar uitsluitend via de aansluitkabels en phono voorversteker geaard. Ik bereik dat door voor die onderdelen van de keten stopcontacten zonder randaarde te gebruiken. De aparte aarddraad uit mijn pick-up is met het chassis van de phono voorversterker verbonden.

De voorversterker klinkt goed. Met het oor bij de luidsprekers en met het volume flink open, is wel wat ruis te horen. Dat viel wel te verwachten met een pentode in de 1e trap. Het ruisniveau ligt echter flink onder de ruis/noise die een plaat bij afspelen produceert.

Hieronder een foto van het bouwproces van vlak voor afronding. De instelpotmeter tussen de beide buisvoeten is voor het instellen van de voedingsspanning (212 Volt). Links zie je twee LM317's met hun koeling. Die reguleren de gloeispanning van de buizen EF86 en ECC83. De trafo linksonder is voor de gloeispanning van de PCL82 en PY81. De trafo rechtsonder is voor de voedingspanning en gloeispanning van de buizen EF86 en ECC83.

Tot slot nog de schema's:

Phono RIAA Voorversterker 2 x (EF86 + ECC83) + PY81 + PCL82 triode (in aanbouw), vervolg

Voeding PY81 (t.b.v. Slow Start) + PCL82 triode

Voeding PY81 (t.b.v. Slow Start) + PCL82 triode

Actuele stand van zaken

Phono RIAA Voorversterker 2 x (EF86 + ECC83) + PY81 + PCL82 triode (in aanbouw)

Preamp EF86 + ECC83, 1 kanaal (naar een ontwerp uit Hi-Fi Versterker Schakelingen, E. Rodenhuis, Philips, 1965)

Behuizing

OTL Versterker 2 x (EF86 supertriode + 2 x E130L triode) + PY81

Kenmerken:

- Uitgangsvermogen ca. 2 x 6 Watt
- Uitgangsimpedantie 800 Ohm
- Eindtrappen 2 x E130L triode single ended push-pull met niet-ontkoppelde kathodeweerstanden
- Elke eindtrap eigen voeding met smoorspoel 10 Henry
- Voortrappen EF86 supertriode (2e rooster, 3e rooster en anode verbonden)
- Voortrappen gevoed met PY81 (tbv slow start) en smoorspoel 150 Henry; DC gloeistroom

Momenteel in gebruik als versterker lage tonen (via 2 x Philips AD5201A Bombardon) in bi-amp opstelling.

Actieve Stereo Crossover 400 Hz 2 x (2 x 0,5 x PCC88 c-follower) + ECL82 triode + EZ80

Kenmerken:

- Naar een ontwerp van Steve Bench

- Afval 18 dB per octaaf

- Gestabiliseerde voeding 150 Volt met EZ80, ECL82 en Zener 51 Volt

Gesloten Basboxen met Philips AD5201A Bombardon

Kenmerken:

- Vermogen 20 Watt
- Impedantie 800 Ohm
- Inhoud ca. 50 Liter

 

OTL Versterker 2 x (PC86 + 2 x EL504 triode + 6CA4) + EZ80

Kenmerken:

- Uitgangsvermogen ca. 2 x 4 Watt
- Uitgangsimpedantie 800 Ohm, dus geschikt voor Philips 800 Ohm luidsprekers
- Eindtrappen 2 x EL504 triode single ended push-pull met niet-ontkoppelde kathodeweerstanden
- Elke eindtrap eigen voeding met 6CA4 en smoorspoel 10 Henry
- Voortrappen PC86
- Voortrappen gevoed met EZ80 en smoorspoel 15 Henry; DC gloeistroom

Momenteel in gebruik als versterker hoge tonen (via 2 x Philips 9710AM) in bi-amp opstelling.